Wójt Gminy Starogard Gdański – Magdalena Forc-Cherek, Prezydent Miasta Starogard Gdański – Janusz Stankowiak, Starosta Starogardzki – Karzimierz Chyła, Starosta Tczewski – Mirosław Augustyn, Burmistrz Miasta i Gminy Pelplin – Mirosław Chyła oraz Proboszcz Parafii św. Wojciecha w Starogardzie Gdańskim – Janusz Lipski zapraszają do udziału w obchodach 82. rocznicy niemieckiej zbrodni w Lesie Szpęgawskim. Oficjalne uroczystości rozpoczną się na cmentarzu wojennym 26 września o godz. 13:00.

Program uroczystości:

13:00 Zbiórka delegacji na miejscu uroczystości.

13:15 Hymn państwowy, wystąpienia okolicznościowe i złożeniem kwiatów pod pomnikiem.

14:00 Uroczysta msza święta w intencji pomordowanych w Lesie Szpęgawskim pod przewodnictwem księdza biskupa Ryszarda Kasyny, ordynariusza Diecezji Pelplińskiej.

15:00 Apel Pamięci, pieśń Rota w wykonaniu Pelplińskiej Orkiestry Dętej.

Bezpłatny transport na miejsce uroczystości autobusami MZK będzie możliwy spod Starostwa Powiatowego przy ul. Kościuszki 17 w godzinach 12:00, 12:15, 12:30 – ten tylko dla pocztów sztandarowych i 12:45. Powrót autobusami bezpośrednio po zakończeniu uroczystości.

Cmentarz Wojenny w Lesie Szpęgawskim określany jest jako „Pomorski Katyń”. Jest to trzecie, po Piaśnicy koło Wejherowa (14 tys. ofiar) i Mniszku pod Świeciem (13 tys.), miejsce największego na Pomorzu niemieckiego ludobójstwa. W każdej z 32 mogił śmierć mogło ponieść od 250 do 450 osób. Liczba ofiar waha się od 5 do 7 tys. Szacuje się, że Niemcy rozstrzelali w tym miejscu 25 proc. kociewskich nauczycieli oraz 50 proc. księży diecezji chełmińskiej. Zginęli również wszyscy (1,6 tys.) pensjonariusze Zakładu Psychiatrycznego w Kocborowie.

W 2019 roku na cmentarzu odsłonięty został monument. Ma on formę betonowego lasu, którego część drzew została symbolicznie ścięta. Na powstałych w ten sposób pniach umieszczono w formie słojów imiona i nazwiska rozstrzelanych osób. Dzięki bezinteresownemu wysiłkowi wielu ludzi udało się potwierdzić personalia niespełna 2,5 tys. ofiar, spośród szacunkowych 5-7 tys. Niezapisane pnie powstały na cześć tych, których danych nie udało się ustalić.

Aktualnie na terenie miejsca pamięci prowadzimy prace remontowe grobów masowych i oznakowania cmentarza. Na ten cel Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu przyznało Gminie Starogard Gdański 108 tys. zł dofinansowania. Dodatkowo plac wokół pomnika i monumentu w Lesie Szpęgawskim zostanie utwardzony kostką z tzw. berlinki — drogi, którą w 1940 roku zbudowali Niemcy, używając do prac jeńców i więźniów, którzy tam ginęli. A zatem będzie to odpowiednie nawiązanie do historii, gdy ten kamień trafi na cmentarz wojenny. Kostkę otrzymaliśmy od Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad przy wsparciu i pomocy posła Kazmierza Smolińskiego. Prace zakończą się jeszcze w tym roku.